ปัญญา นิรันดร์กุล (เกิด 24 มีนาคม พ.ศ. 2498) ชื่อเล่น ตา เป็นพิธีกร นักแสดงชาวไทย หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง และประธานบริษัท เวิร์คพอยท์ เอ็นเทอร์เทนเมนท์ จำกัด (มหาชน)
ปัญญา นิรันดร์กุล มีชื่อจริงว่า ปัญญา กิตินิรันดร์กุล ก่อนจะตัดคำว่า กิติ ออกและมีชื่อเล่นแรกเกิดว่า “เปียง” ปัจจุบันมีชื่อเล่นว่า “ตา” เกิดเมื่อวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2498 ในครอบครัวชาวไทยเชื้อสายจีน มารดาชื่อ อำพัน นิรันดร์กุล เป็นแม่ดีเด่นแห่งชาติประจำปี พ.ศ. 2546
เข้าสู่วงการบันเทิงครั้งแรก ด้วยการแสดงภาพยนตร์ไทย เรื่องแรกคือ สืบยัดไส้ ในปี พ.ศ. 2521 ในบทบาทนักแสดงประกอบ และต่อมาในปีเดียวกัน ปัญญาจึงได้แสดงละครในบทพระเอกเป็นเรื่องแรกคือ ศรีธนญชัย ทางไทยทีวีสีช่อง 3 จากการชักชวนของภัทราวดี ศรีไตรรัตน์ และยังได้รับโอกาสแสดงบทพระเอกในภาพยนตร์ และละครโทรทัศน์อีกหลายเรื่อง โดยมีชื่อเสียงคู่กับอรพรรณ พานทอง และเพ็ญพิสุทธิ์ คงสมุทร
ในปี พ.ศ. 2527 ปัญญาร่วมเป็นสมาชิกยุคบุคเบิกของรายการเพชฌฆาตความเครียด ทางไทยทีวีสีช่อง 9 โดยใช้ชื่อว่า ซูโม่ตา มีบทบาทซึ่งสร้างชื่อเสียงเป็นที่จดจำของผู้ชมคือ การแสดงเป็นพิธีกรรายการ ภาษาไทยคำละวัน ล้อเลียนรายการ ภาษาไทยวันละคำ ของอาจารย์กาญจนา นาคสกุล และต่อมาในปีเดียวกัน (ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2527 - พ.ศ. 2532) ปัญญาเข้าร่วมเป็นพิธีกรรายการ พลิกล็อก (ในชื่อ คู่หูพลิกล็อก, พลิกล็อกเพชร และ พลิกล็อกเหนือเมฆ) , ยุทธการขยับเหงือก, มหัศจรรย์วันเสาร์ ของเจเอสแอลทาง ททบ.5 เป็นต้น
ในปี พ.ศ. 2532 ปัญญาร่วมกับ ประภาส ชลศรานนท์ รุ่นน้องของปัญญาที่คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นทั้งนักคิดนักเขียนที่มีผลงานมากมายทางด้านเพลง หนังสือ และโทรทัศน์ ก่อตั้ง บริษัท เวิร์คพอยท์ เอ็นเทอร์เทนเมนท์ จำกัด (อังกฤษ: WorkPoint Entertainment Co., Ltd.) เพื่อผลิตรายการโทรทัศน์ และละครโทรทัศน์ โดยรายการแรกของบริษัทคือ เวทีทอง และรายการที่สองในปีต่อมาคือ ชิงร้อยชิงล้าน นับตั้งแต่นั้น ผลงานรายการ และละครของเวิร์คพอยท์ ได้สร้างชื่อเสียงโด่งดังแก่บริษัทเป็นอย่างมาก
จนกระทั่งปี พ.ศ. 2547 ปัญญาได้นำบริษัทเวิร์คพอยท์เข้าจดทะเบียนเป็นบริษัทมหาชนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ขยายกิจการมาเป็น บริษัท เวิร์คพอยท์ เอ็นเทอร์เทนเมนท์ จำกัด (มหาชน) และวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 ได้มีพิธีเปิดอาคารสำนักงานและสตูดิโอบนเนื้อที่กว่า 25 ไร่ ตั้งอยู่ในซอยเลียบคลองเปรมประชากร ตำบลบางพูน อำเภอเมืองปทุมธานี จังหวัดปทุมธานี เพื่อผลิตรายการคุณภาพในรูปแบบที่แตกต่างกันไป ได้รับความนิยมอย่างสูงจากประชาชน และได้รับรางวัลต่างๆมากมายจากทุกสถาบันในประเทศไทย รวมทั้งรางวัลในระดับนานาชาติ เช่น Asian Television Awards ที่ประเทศสิงคโปร์ และ INTERNATIONAL EMMY AWARDS จากประเทศสหรัฐอเมริกา จากนั้นขยายมาสู่ธุรกิจโทรทัศน์ดาวเทียม ในชื่อ เวิร์คพอยท์ทีวี ต่อมาได้ร่วมประมูลช่องทีวีดิจิตอลความคมชัดมาตรฐาน (SD) และได้รับใบอนุญาตออกอากาศ โดยเริ่มทดลองออกอากาศวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2557 โดยใช้ชื่อช่องเวิร์คพอยท์ ออกอากาศอย่างเป็นทางการ ในวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2557 หลังจากออกอากาศเรตติ้งเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากข้อมูลของ AGB Nielsen พบว่าออกอากาศได้เพียง 6 เดือน เรตติ้งของช่องพุ่งขึ้นเป็นอันดับ 3 ของประเทศ นับรวมทั้งช่องดิจิตอลทีวีและช่องแอนะล็อก และเป็นอันดับ 1 ของทีวีดิจิตอล นอกจากนี้แล้ว ยังได้ร่วมทุนกับธนาคารกสิกรไทย ดำเนินธุรกิจโรงละครในชื่อ โรงละครเคแบงก์สยามพิฆเนศ โดยตั้งอยู่ที่ชั้น 7 สยามสแควร์วัน โดยเปิดอย่างเป็นทางการในวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2558
ปัญญาเป็นพิธีกรซึ่งให้ความเป็นกันเองกับผู้ร่วมรายการอย่างมาก ปัจจัยหนึ่งที่สนับสนุนลักษณะดังกล่าวก็คือ ท่าทางเฉพาะตัวระหว่างดำเนินรายการ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นมาเป็นเวลานาน เช่นขณะเป็นพิธีกรในรายการพลิกล็อก เขาจะยืนกางขา ออกท่าทางตื่นเต้นเร้าใจ พร้อมยื่นมือไปข้างหน้าในระดับไหล่ แล้วกำมือโดยชูนิ้วหัวแม่โป้งขึ้น-ลงสลับกัน พลางกล่าวว่า “มากกว่าหรือน้อยกว่าครับ” หรือเมื่อดำเนินรายการแฟนพันธุ์แท้ ปัญญาจะยืนตรงพลางห่อปากไว้ แล้วยื่นมือไปข้างหน้าในระดับไหล่เช่นกัน โดยกางนิ้วหัวแม่โป้งและนิ้วชี้ออกไปข้างหน้า แล้วค้างท่าไว้หลายวินาที ก่อนจะกล่าวว่า ถูกต้องนะคร้าบบบบบ!! ด้วยเสียงอันดัง พร้อมทั้งลากเสียงอย่างยาวนาน ซึ่งคำว่า "ถูกต้องนะคร้าบบบบบ!!" มาจากรายการแฟนพันธุ์แท้ ตอน ไชยา มิตรชัย ต่อมาเขายังนำลักษณะดังกล่าว ไปใช้ขณะดำเนินรายการเกมโชว์อื่น ๆ ที่ตนเป็นพิธีกรด้วย เช่น เกมทศกัณฐ์, อัจฉริยะข้ามคืน เป็นต้น ทั้งนี้ ในระยะหลัง ๆ ปัญญามักตะโกนและพูดเสียงดังขึ้น เพื่อกระตุ้นให้คนในรายการ รวมถึงผู้ชมเกิดความตื่นเต้นกับสถานการณ์ในรายการ โดยเฉพาะเมื่อกำลังแข่งขันเกม
ในภายหลัง เอกลักษณ์เฉพาะตัว จะเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางจากรายการปริศนาฟ้าแลบ คือ ท่าชูนิ้วชี้ขึ้นฟ้า แล้วพูดว่า "ปริศนาฟ้าแลบบบบ!!!" ก่อนเริ่มเข้าคำถาม
